Шәкәрім университетінің баспасөз қызметі14 наурыз 2025наурыз

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ НАУРЫЗ КҮНІ ЖАҚЫНДАП КЕЛЕДІ!

Тұтас түркі әлемі – шамамен 400 миллион адам – Наурызды асыға күтуде!

 

Біздің Наурыз – мыңжылдықтар тереңіне бойлаған, табиғаттың циклдік өзгерістерімен, өмірдің жаңаруымен, татулық пен бірліктің дәстүрлерімен тығыз байланысты мереке. Оның негізгі тойлану күндері 21-22 наурызға сәйкес келеді, бірақ шын мәнінде мерекелік кезең бұдан әлдеқайда ертерек басталады.

 

Қытай Жаңа жылы сияқты, Наурыз да екі аптаға созылатын дайындық жоралғылары мен дәстүрлерге толы.

 

Наурызға дайындық кезеңдері:

Көрісу күні (14 наурыз) – татуласу, ескі реніштерді ұмыту, қарым-қатынасты жаңарту. Қытай мәдениетінде де Чуньцзе мерекесі алдында туыстарды аралау, үйді тазалау дәстүрі бар.

Жөн-жоралғы – өзара көмек, қарыздан құтылу, мұқтаж жандарға жәрдем беру. Бұл да қытай халқының жаңа жыл алдындағы «тазарту» дәстүріне ұқсас.

Шежіре күні – ата-бабаларды еске алу, аға буынға құрмет көрсету. Қытайда бұл дәстүр Цинмин (清明节) күнімен үндеседі.

Наурыз көже – 7 түрлі қасиетті тағамнан дайындалатын ерекше ас. Қытайда да Чуньцзе кезінде мағыналы тағамдар әзірленеді: цзяоцзы (饺子) – молшылықтың, танъюань (汤圆) – бірліктің символы.

 

21-22 наурыз – Наурыздың басты күндері:

Күн мен түннің теңелуі – табиғаттың қайта жаңаруы, жаңа бастамалардың уақыты.

Мерекелік думан – мәдени шаралар, ұлттық ойындар, от пен сумен тазару рәсімдері өткізіледі.

 

22 наурыздан кейін:

Наурыз бір күндік мереке емес, сәуірге дейін жалғасатын үлкен жаңару циклі!

Қайырымдылық күні – мұқтаж жандарға көмек көрсету, жетімдер мен қарттарға қамқорлық жасау. Қытайда да Чуньцзе кезінде адамдар бір-біріне сыйлық жасап, қайырымдылық көрсетеді.

Жас ұрпақ күні – жастардың ел болашағындағы рөлін дәріптейтін шаралар ұйымдастырылады. Қытайда да жастарға арналған арнайы күн бар.

Береке-бірлік күні – елдегі ұлттар мен этностардың татулығы насихатталады. Қытайда да отбасының басын қосып, барлығы бір дастарқан басына жиналатын дәстүр бар.

Спорттық және мәдени жарыстар – көктемнің келуімен халық сергіп, мерекелік көңіл-күй жалғасады.

 

Наурыз бен Қытай Жаңа жылының ортақ мәні қандай?

Табиғат заңдылықтары: екі мереке де табиғат циклдарымен тікелей байланысты.

Тазарту: жаңа өмірге қадам басу үшін үйіміз бен жан-дүниемізді тазартып, ескі реніштерден арылу маңызды.

Отбасы құндылығы: екі мереке де отбасылық дәстүрлер мен ұрпақтар сабақтастығын дәріптейді.

Жақсылық жасау: мейірімділік пен қайырымдылық – екі мерекенің де басты қағидалары.

Терең философия: Наурыз бен Чуньцзе – жай ғана көңілді той емес, өмір мәні жайлы ойлануға шақыратын мерекелер.

 

Наурыз – бүгінгі күннің маңызы

- Бүгінгі жаһандық өзгерістер дәуірінде Наурыз бізге барлық қиындықтар өтпелі екенін, әр қыс соңынан көктем келетінін, әрбір дағдарыстан кейін жаңару болатынын еске салады.

- Бұл Наурыз барлығымыз үшін тазару, жаңа мүмкіндіктерге жол ашу және өмірді жаңаша бастау кезеңі болсын!

Тегінде, адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озбақ. Онан басқа нәрсемен оздым ғой демектің бәрі да ақымақтық.

Абай Құнанбайұлы